Değerli dostlarım, kısa bir moladan sonra bilgilendirme yazılarıma tekrar başlıyorum. Bu hafta içerisinde yazacağım üç ayrı yazı ile sizleri, 7440 Sayılı Kanun ile yararlanabileceğiniz fırsatlar hakkında bilgilendirmeye çalışacağım.

7440 sayılı kanun kamuoyunda ağırlıklı olarak matrah artırımı ve/veya borç yapılandırması olarak biliniyor ve konuşuluyor. Bu kanun ile getirilen önemli bir imkan olan ''Stok Affı'' konusuna dikkatinizi çekmek için bu konu ile başlamaya karar verdim.

 

12/3/2023 tarihli ve 32130 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7440 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanundan faydalananlar, borç yapılandırması ,cezalarda indirim, matrah ve vergi artırımında bulunan mükellefler için vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaması, gibi imkanlara sahip olurken, işletmelerindeki kayıtları cezasız ve faizsiz olarak gerçek duruma uygun hale getirmeleri fırsatına da sahip olacaklardır.

 

 İŞLETME KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ

 

1.  İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan Emtia, Makine, Teçhizat ve Demirbaşların Kayıtlara Alınması:

 

Dostlarım , işletmenizde yer alan ancak her ne sebeple olursa olsun(Faturasız alım vs.) resmi defterlere kayıt edilemediği için kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları bu kanun sayesinde kayıt altına alabilirsiniz. Kanunda emtia (stok) affı uygulama esasları ile makine teçhizat ve demirbaşlar için sağlanan affın uygulama esasları birbirlerinden farklılık arz etmektedirler.

 

a) Emtia-Stok:

 

Stok affı kapsamında olan ürünler şunlardır ;
-Alım satım işletmelerinde satışa hazır mallar,(Ticari Mallar)
-İmalat işletmelerinde hammadde, malzeme, yarı mamul ve mamul mallar
-İnşaat şirketleri (yıllara sari inşaat ve onarım işi, kat karşılığı veya kendi adlarına inşaat yapıp satanlar) varsa inşa edilen ve emtia niteliğindeki taşınmazları (daire, dükkan vb.) ile üretimde kullandıkları demir, çimento, tuğla gibi ilk madde ve malzemelerini veya yarı mamullerini bildirebileceklerdir..

 

Uygulama Esasları:

- Resmi kayıtlarda görünen stoklarını gerçek duruma uygun hale getirilmesinden faydalanmak isteyen mükelleflerin en geç 31 Mayıs 2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) , stok beyanına ilişkin beyanname ve ekinde verecekleri envanter listesi ile katma değer vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairelerine başvurmaları gerekmektedir.

-Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi ortaklıklar, kolektif ve adi komandit şirketler dâhil) işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtiayı, bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kayıt edebileceklerdir.

-Bu kıymetler, bildirim tarihindeki rayiç bedelle değerlenmek suretiyle envanter listesinde gösterilecektir. Rayiç bedel, o kıymetin değerleme günü itibarıyla normal alım satım bedelidir. Dolayısıyla bu bedel, mükellefin kendisi tarafından bizzat tespit edilebileceği gibi bağlı olduğu meslek kuruluşuna da tespit ettirilebilecektir.

- Beyan edilen; emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak katma değer vergisi hesaplanacaktır.  Hesaplanan KDV sorumlu sıfatıyla ayrı bir beyanname ile beyan edilerek beyanname verme süresi içinde ödenir. Beyan edilen emtiaya ait hesaplanarak ödenen KDV, 1 No.lu KDV Beyannamesinde genel esaslar çerçevesinde indirim konusu yapılabilecek ancak iade konusu yapılamayacaktır.

 

Avantajları

-İşletme kayıtlarınızı gerçek durumuna getireceksiniz.

-Bu kanundan faydalanarak ''Yarı Kdv'' ödeyerek stok girişi yapmak ve bu stokları maliyete yazmak hakkına sahipsiniz. Ödediğiniz Kdv'yi indirim konusu yapabildiğiniz için bu uygulamanın vergi yükü yok.

- Kayıtlara aldığınız emtialar bilançoda bilançonun aktifinde artışa neden olurken karşılığı ise işletmenizin öz kaynaklarında bir artış sağlanmış olacak. Bunu şirketinizin sermayesine de ilave edilebileceksiniz. Bu durum özellikle şirketin, banka kanalında kredibilitesini artıran bir unsurdur.

-Stok affı ile bildirdiğiniz emtianın değeri kaç TL ise, o kadar para işletmenin ortakları tarafından vergisiz olarak çekilebilecek veya ortakların alacaklarından mahsup edilebilecektir. Hatta bir sonra ki yazımda değineceğim Ortaklar Cari Hesaplarında Düzeltme yapmak isteyenler sadece stok affına başvurarak hem stoklarını hem de ortaklar cari hesaplarını düzeltebilirler.

 

b) Makine, Teçhizat ve Demirbaşlar:

 

Af kapsamında olan sabit kıymetler sadece makine teçhizat ve demirbaşlardır. Bunların dışında kalan maddi olmayan duran varlıklar , mali duran varlıklar ve gayrimenkuller kapsama girmemektedir.

Uygulama Esasları:

-Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi ortaklıklar, kollektif ve adi komandit şirketler dâhil) işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan makine, teçhizat ve demirbaşlarını bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kayıt edebileceklerdir.

-Bu kıymetler, bildirim tarihindeki rayiç bedelle değerlenmek suretiyle envanter listesinde gösterilecektir. Rayiç bedel, o kıymetin değerleme günü itibarıyla normal alım satım bedelidir. Dolayısıyla bu bedel, mükellefin kendisi tarafından bizzat tespit edilebileceği gibi bağlı olduğu meslek kuruluşuna da tespit ettirilebilecektir. Bildirilen kıymetler yasal kayıt süresi içerisinde kayıtlara intikal ettirilecektir.

-Beyan edilen; makine, teçhizat, demirbaşların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak katma değer vergisi hesaplanacaktır.  Hesaplanan KDV sorumlu sıfatıyla ayrı bir beyanname ile beyan edilerek beyanname verme süresi içinde ödenir. 

 

Dostlarım stok affından farklı olarak makine teçhizat ve demirbaşlar için ödenecek olan KDV indirim konusu yapılamayacaktır. Buna karşın indirim konusu yapılamayan KDV 'yi 2023 yılı gelir veya kurumlar vergisi hesabında gider olarak dikkate alabileceksiniz.

Şunu da belirtmem gerekir ki bu kanun kapsamında kayıtlara alacağınız sabit kıymetler için amortisman ayrılamayacaktır. Bu kapsamda kayıtlara alınan sabit kıymetler ilerleyen tarihlerde satılacak olursa , satış bedeli defter değerinden düşük gösterilemeyecektir.

 

2.  Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Bulunmayan Emtia, Makine, Teçhizat ve Demirbaşlara İlişkin Kayıtların Fiili Duruma Uygun Hale Getirilmesi

 

Dostlarım , işletmenizde fiili olarak bulunmamasına karşın her ne sebeple olursa olsun (Faturasız satış vs.) resmi kayıtlarda yer alan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları bu kanun sayesinde kayıtlarınızdan çıkartarak resmi kayıtlarınızı gerçek durumuna getirebilirsiniz.

 

a) Kayıtlardan Çıkartırken Uygulanacak Bedel:

-Emtialar bakımından aynı türden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kâr oranı,

- Makine, teçhizat ve demirbaşlar bakımından mükelleflerin kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedelleri, dikkate alınarak tespit edilecektir.  Gayrisafi kâr oranının yasal kayıtlardan tespit edilemediği hallerde, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar esas alınır.

 

b)Uygulama Esasları

-Faturalanan ve yasal defterlere kaydedilen emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar ile ilgili işlemler, normal satış işlemlerinden bir farklılık arz etmemektedir. Satış hasılatı yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında dikkate alınacaktır. Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşa ilişkin faturada, ilgili kıymetin tabi olduğu oranda KDV hesaplanacaktır.

-Bu kapsamda ödenmesi gereken katma değer vergisi, ilk taksiti beyanname verme süresinde, diğerleri takip eden birinci ve ikinci ayda olmak üzere 3 eşit taksitte ödenebilir. Ancak talep edilmesi hâlinde, taksitlendirilebilecek tutar peşin olarak da ödenebilir.

 

Değerli dostlarım , 7440 sayılı af kanunu ile özellikle ''stok affı'' ile işletmelere büyük bir fırsat getirildiğini düşünüyorum. Bu aftan faydalanan mükelleflerin stok girişi yapmak suretiyle maliyetlerini arttırıp karlılıklarını gerçek durumuna getirebilecekleri gibi aynı zamanda arttırdıkları tutar kadar parayı şirketten vergisiz çekebilme imkanına da sahip olacaklardır. Burada Bir Taşla Kaç Kuş Vuruluyor? Siz hesap edin...hem de devlet güvencesiyle.

 

Saygılarımla,